जनकपुर । मधेश प्रदेशमा पछिल्ला वर्षहरूमा तीव्र रूपमा देखिएको पानीको संकट समाधानका लागि भारतले चासो देखाएको छ। भारतको जल शक्ति मन्त्रालयका प्राविधिक विज्ञहरूको एक उच्चस्तरीय टोलीले आज मुख्यमन्त्री सतिश कुमार सिंहसँग भेट गर्दै पानी अभावको दीर्घकालीन समाधानका उपायहरूबारे चर्चा गरेको छ।
मुख्यमन्त्री कार्यालयमा भएको भेटमा भारतीय टोलीले भूगर्भीय पानी (भू–जल) को अवस्थाबारे विस्तृत अनुसन्धान गर्ने प्रस्ताव राखेको छ। टोलीले भू–जलको उपलब्धता, गुणस्तर र अत्यधिक दोहनका कारण उत्पन्न समस्या पहिचान गर्दै समाधानका उपाय सुझाउने जनाएको छ।
वैज्ञानिक अध्ययनमा आधारित योजना
भारतबाट आएको टोलीले मधेश प्रदेशका विभिन्न जिल्लामा पुगेर भू–जल स्रोतहरूको वैज्ञानिक अध्ययन गर्नेछ। अध्ययनका आधारमा जल संरक्षण, वर्षा पानी संकलन, र दिगो पानी व्यवस्थापनका लागि ठोस कार्ययोजना तयार गरिनेछ। टोलीमा जल शक्ति मन्त्रालयका प्राविधिक विज्ञहरू आशिष पाण्डे, जगदम्बा प्रसाद र प्रशान्त राय सहभागी छन्।
मुख्यमन्त्रीको प्रतिक्रिया
मुख्यमन्त्री सतिश कुमार सिंहले टोलीको यो पहललाई स्वागतयोग्य भन्दै यसले मधेश प्रदेशको पानी संकट समाधानमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने विश्वास व्यक्त गरे। उनले प्रदेश सरकारले जल समस्या समाधानमा पूर्ण प्रतिबद्धता जनाएको र यस्ता अन्तर्राष्ट्रिय सहकार्यलाई सधैँ प्रोत्साहन गर्ने बताएका छन्।
संकटको चपेटामा मधेश
मधेश प्रदेशमा पछिल्लो समय अत्यधिक जनसङ्ख्या, कृषिमा भू–जलको अत्यधिक प्रयोग र जलवायु परिवर्तनका कारण वर्षा अनियमित हुँदै गएपछि भू–जल सतह लगातार घट्दै गएको छ। यसको प्रत्यक्ष असर खानेपानी र सिँचाइमा परेको छ, जसले गर्दा लाखौं जनताको जीवन प्रभावित भएको छ।
सहकार्यको नयाँ अध्याय
भारतीय टोलीको भ्रमणले मधेश प्रदेशमा पानी व्यवस्थापनसम्बन्धी वैज्ञानिक आधार तयार गर्ने मात्र होइन, नेपाल–भारतबीचको जलस्रोत सहकार्यलाई पनि नयाँ आयाम दिने विश्वास गरिएको छ। यो अध्ययन पश्चात निर्माण गरिने दीर्घकालीन कार्ययोजनाले मधेशको पानी समस्या समाधानमा टेवा पु¥याउने अपेक्षा गरिएको छ।
