काठमाडौँ । करिब १० हजार सरकारी कर्मचारी कार्यालयको काममा भन्दा लोकसेवा आयोगले लिने विभिन्न तहको परीक्षा तयारीमा व्यस्त हुने गरेको पाइएको छ। जसमध्ये आधाजति कर्मचारी काममा असर पर्ने गरी बिदामा बस्ने गर्छन्।
संघीय मामिाल तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयका पूर्वसचिव सुरेश अधिकारीले करिब १० हजार निजामती कर्मचारी लोकसेवा आयोगले लिने विभिन्न तहको परीक्षामा व्यस्त भएको पाइएको बताए। उनका अनुसार सहसचिव पदमा एक हजार, उपसचिव पदमा दुई हजार पाँच सय र शाखा अधिकृत पदमा करिब सात हजार गरी १० हजारजति कर्मचारी लोकसेवा आयोगले विभिन्न पदका लागि विज्ञापन खुलाएपछि परीक्षा तयारीमा व्यस्त हुने गरेका छन्।
‘तीमध्ये करिब आधा कर्मचारी कार्यालयको काममा बाधा नपर्ने गरी आयोगले लिने परीक्षाको तयारीमा व्यस्त हुने गरेका छन् भने आधा कर्मचारी कार्यालयको काममा असर पर्ने गरी बिदामा बस्ने, कार्यालयमा उपस्थित भए पनि काममा भन्दा परीक्षाको तयारीमा व्यस्त हुने, कार्यालय छुट्ने समयभन्दा चाँडै घर जाने अथवा ढिलो कार्यालय जाने गरेको पाइएको छ।’
संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासनमन्त्री भगतवती न्यौपानेले सरकारी कर्मचारीको प्राथमिकता सेवाभन्दा लोकसेवा आयोगले लिने परीक्षा पर्ने गरेको बताइन्। उनले राष्ट्रियसभामा विचाराधीन संघीय निजामती सेवा ऐनको विधेयकमा निजामती सेवाका सबै तहमा खुला प्रतिस्पर्धाबाट नियुक्त गर्ने प्रणालीलाई रोक्नुपर्ने धारणा राखिन्।
सबै पदमा खुला प्रतिस्पर्धाबाट नियुक्त गर्ने हो भने काममा भन्दा परीक्षा तयारीमा व्यस्त हुने कर्मचारीको संख्या बढ्दै जाने उनको भनाइ छ। कर्मचारीहरू नियमित काममा भन्दा लोकसेवा आयोगले लिने परीक्षा तयारीमा आकर्षित हुने गरेको मन्त्री न्यौपानको भनाइ थियो। राष्ट्रियसभाको विधायन समितिको शुक्रबारको बैठकमा उनले यस्तो धारणा राखेकी हुन्।
विधेयकमा नायब सुब्बा र सहसचिव पदमा खुला प्रतिस्पर्धाको कोटा राखिएको छैन। तर केही सांसदले सहसचिव पदमा पनि खुला प्रतिस्पर्धाको कोटा राख्नुपर्ने भनेर दबाब दिँदै आएका छन्। आन्तरिक र खुला प्रतिस्पर्धाबाट गरिने बढुवाका लागि कर्मचारी कामभन्दा परीक्षा तयारीमा लाग्दा सेवाग्राहीले सास्ती पाएका छन्। ती कर्मचारीले काम नगर्दा सरकारी सेवा प्रवाहमा पनि समस्या भएको छ।
लोकसेवा आयोगले असोजको अन्तिम बुधबारदेखि चैतको अन्तिम बुधबारसम्म क्रमिक रूपमा विभिन्न पदका लागि आन्तरिक र खुला प्रतिस्पर्धाबाट बढुवाका लागि आवेदन माग्छ। असोजको अन्तिम बुधबार उपसचिव र सहसचिव (अप्राविधिक), कात्तिकको अन्तिम बुधबार उपसचिव (प्राविधिक), मंसिरको अन्तिम बुधबार शाखा अधिकृत (अप्राविधिक) तथा पुसको अन्तिम बुधबार नायबसुब्बा पदका लागि आवेदन खुलाउनुपर्ने व्यवस्था कानुनमै छ। यो क्रम चैतको अन्तिम बुधबारसम्म चल्छ। संघीय माामिला मन्त्रालयका एक कर्मचारीका अनुसार लोकसेवा आयोगले विज्ञापन माग गरेपछि एकै पटक ठुलो संख्यामा कर्मचारी बिदामा बस्ने परम्परा छ।
‘कर्मचारी बिदामा बस्दा वा कार्यालयमा आएर पनि परीक्षामा बढी केन्द्रित हुँदा सेवा प्रवाहमा प्रभाव पर्छ। सेवा प्रवाहमा असर पर्न नदिन कर्मचारीलाई आलोपालो बिदामा बसाउने या अन्य व्यवस्था के गर्न सकिन्छ गर्नुपर्छ। यसको जिम्मेवारी कार्यालयमा कार्यालय प्रमुख र मन्त्रालयमा सचिवहरूले मिलाउनुपर्ने हुन्छ,’ ती कर्मचारीले भने।
आयोगले विज्ञापन मागेपछि कोही कर्मचारी परीक्षा तयारी कक्षाका ‘शिक्षक’ हुन्छन् भने कोही विद्यार्थी। केही कर्मचारी कार्यालयमा उपस्थित भए पनि परीक्षाको पाठ्यक्रम अध्ययन गर्छन्। आयोगले लिने परीक्षाको तयारी गर्न केही कर्मचारीले हुलाक विभाग, जिल्ला समन्वय समिति, विभिन्न संवैधानिक आयोग, पानी जहाज कार्यालय जस्ता निकायमा सरुवा मिलाउँछन्, जहाँ कामको चाप नहुने भएकाले पढ्न पाइन्छ।
राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्रले बेलाबेलामा सरकारी कार्यालयमा छड्के गर्छ। छड्केमा कार्यालयमा हाजिर गरेर चाँडै बाहिरिएका, कार्यालयमै बसे पनि आयोगको परीक्षामा व्यस्त भएका, बिदा नलिईकन बसेका जस्ता कैफियत पाइने गरेको केन्द्रका एक अधिकारीले बताए। नागरिक दैनिक
